Bide berdeen xarma

Bide berdeak garai bateko trenbideetatik barna joaten diren bidexkak dira, eta eskualde bateko paisaia eta kultura beste modu batez ikusi, sentitu eta gozatzeko aukera ematen digute. Historiaz eta xarma naturalez beteriko bideak dira, ia zirkulaziorik gabeak, alternatiba osasuntsu, erraz eta segurua ziklismoa edo mendi-ibilaldiak egiteko. Ezagutu Nafarroan barna dauden bost bide berdeak:

PIRINIOAK

Bidasoaren bide berdea (35 km, Legasatik Endarlatsaraino): Bidasoa ibaia bidelagun dugula, baserriak, herri tipikoak eta bunker ahaztu bat edo beste han-hemenka dituzten larre berdeetan barna ibiltzen da. Tren Txikito esaten zioten, trenbidearen zabaleragatik (0,92m).
Plazaolaren bide berdea (54 km; haietatik, 32 Nafarroan barna, Lekunberritik Andoainera): Iruña eta Donostia lotzen zituen bapore-trenak 1958an utzi zion ibiltzeari; Lekunberriko geltokitik, berreskuratutako tartea Larraungo edo Leitzarango paisaia ederren artean doa, baso eta belardien artean.
Irunberriko arroilaren bide berdea (6,38 km, Irunberritik Ledeara): kareharrizko horma bertikal-bertikalek osatutako sakanak, ibai baten xuxurlak, saiarreen hegoek moztutako airea eta tren baten triki-traka itzaliaren oihartzuna, Espainiako lehen bidaiari-tren elektrikoarena. "Irati" trena izan zen, Irunberriko Arroilaren Natur Erreserban barna zihoala.

NAFARROAKO ERDIALDEA

Vasco-navarro trenaren bidea (27 km, Murietatik Antoñanaraino, Araban). "Cangrejero" ere esaten zioten tren horren aztarnari segika ibili nahi duenak hainbat oztopo natural gainditu beharko ditu. Kolore suabeak eta zereal-soroak nonahi zabaltzen dira mendien artean zulatutako bide horren inguruan.

ERRIBERA

Tarazonicaren bide berdea (22 km, Tuteratik Tarazonara): Tutera hiri monumentaletik, Ebro ibaiaren ertzetako baratzeetan sartu eta Moncayoraino eramaten gaitu, jada Aragoiko lurraldean. Tren xume hura motel samarra izaki, "Escachamatas" izengoiti dibertigarria hartu zuen.